Kırık hava , uzun hava , dini müzik , Fasıl müzik , mehter müzik

Kırık Hava
Kırık Havalar, ritmik karakterleri ve ölçüleri belirgin olan ezgilerdir. Ölçüsü 2 / 4 tür. Kırık havanın temposu Alçak Havadan daha hızlıdır. Düzenli bir ritim özelliği göstermekle birlikte geleneksel söyleyiş kalıplarına bağlı olarak icra edilen bir formdur.

Kırık havaların bir çoğu aynı zamanda oyun havasıdır. Kırık hava terimi de uzun hava gibi yaygın kullanılmamaktadır. Bu terim yerine formu belirleyen bazı tür adları kullanılır. Karşılama, Halay, Bar, Horon, Bengi, Zeybek, Semah, Teke Zotlatması bu türlerin bazılarıdır.

 

Uzun Hava

Uzun Hava ya da düz hava hava yakmak yakım yakmak ozannama okumak hava ekmek hava asılmak yüksek hava avaz; çıkışmak kazındırmak koşma koşmak (okumak) mani okumak uzun kayda engin hava gibi terim ve tabirler yurdumuzda halk musikisi çalışmalarının başladığı ilk yıllardan itibaren kullanılmış ve çeşitli bilim adamlarınca çok kereler tanımlanmaya çalışılmıştır.

Uzun hava için; Seyfettin ve Sezai Asaf (1926:3)"Bunları halk şairleri terennüm ederler ki Avrupa musikisinde mevcut olan resitatifin1 mukabilidir. Bu uzun havalar usul ile çalınmaz her sanatkarların arzusuna göre serbestçe çalınabilir." Gazimihal (1982:192) "Uzun havalar: usulsüz musikilere Anadolu'da umumiyetle bu isim verilir. Muhtelif nevi'leri vardır…" Saygun (1937:60) "…ritm tamamiyle serbest olup; kelimeler "resitatif" e müşhabil bir suretle teganni olunur." Ataman (1953:677) ise:
rubato "Serbest ağızlar umumiyetle iki şekil gösterir. Ya resitativ'e yakın ağızlardır ki muayyen kalıp ve ölçüde veya kadans halinde icra edilen ses gösterileri yahut da parlando23 diyebileceğimiz tamamen serbest yani söyleyenin kendi arzu ve zevkine göre nağmelerin uzatılıp kısaltılması tarzında (bu tabii her okuyanın yeni bir beste meydana getirmesi şeklinde bir başı boşluk olmayıp yine muayyen bir üslup ve avazı olan bir icra tarzıdır) musiki tezahürleridir."
demektir. Sarısözen (1962:4) uzun havayı; "Ölçü ve ritim bakımından serbest olduğu halde dizisi bilinen ve dizi içindeki seyri belli kalıplara bağlı bulunan ezgilere "uzun hava" denilir." Şeklinde açıklamaktadır.

Dini Müzik

dini müzik, aslen 9. yüzyıl batısının organum olayıdır. islam bir dönem şeytan işi olduğu gerekçesi ile müziği yasak etmiştir. ilahi, mevlit vb oluşumları müzik olarak kabul etmemiştir. daha sonraları bu icralar, olması gerektiği gibi geleneksel türk müziği dini formları kategorisinde etnomüzikologlar tarafından incelenmeye başlamıştır.

batıda ise dini müzik, klasik döneme kadar kendisini oldukça göstermiştir. özellikle gothic ve barok dönemde ve özellikle de j. s. bach'ın eserleri ile.

batı müziğine dair en iyi dini müzik örneği ortaçağ ilahilerinden biri olan stabat mater olabilir. hemen her besteci stabat mater için bir beste yapmıştır. bunlardan en güzel ve en etkileyici olanı * giovanni battista pergolesi'ye ait olan eserdir.

Fasıl Müziği Nedir

Fasıl,dindışı Türk musikisi geleneğinde aynı makamda ve çeşitli formadaki eserlerin sıralanmasıyla yapılan konser demektir.Her tabakadan halkın musıki zevk ve kültürüne seslenebilen bir tür olarak yüzyıllardan beri etkinliğini sürdürmektedir. Klasik fasıl sıralaması; "taksim", "peşrev", "kâr", "1.beste","2.beste", " ağır semai", "yürük semai", "saz semaisi" şeklindedir.Zamanla "şarkı" formunun önem kazanmasından sonra, bu geleneksel biçim yerini ağırdan başlayarak, gittikçe hızlanan çeşitli tempolardaki şarkılara bırakmıştır.

Fasıl musıkisi sarayda, Enderun'un kurulduğu dönemden itibaren meşk sistemiyle öğretilmeye başlanmıştır. Saray dışından musıki ustalarınında katılımıyla padişah huzurunda icra edildiğinde "huzur faslı", "harem faslı" diye adlandırılmıştır. Açık alanlarda ve sarayların divanhanelerinde kalabalık hanende ve sazendelerin katılımıyla icra edildiğinde ise "meydan faslı" , "küme faslı" diye de isimlendirilmiştir.

Fasıl musıkisini icrâ eden topluluk belirli sazende ve hanendeden oluşur.Fasıl topluluğunu tef 'le usul vurarak "serhanende" adı verilen kişi yönetir.

 

Mehter Müziği Nedir

mehter Mehter dünyanın en eski Askeri bandosudur

Çalgılarçevgenborunakkare davulzurna ve zil bulunur. Yeniçeri ocağının bir parçasıydı. Bu ocak kaldırılınca kapatıldı sonra yeniden açıldı. Günümüzde en ünlüleri fatih ve eyüp mehteran bölükleridir. 13yy. ilk kez yazılı kaynakta Mehter adı geçiyor.

Osmanlı Devleti'nde; hazerde (sulhde) askeri ruhu Canlı tutmakseferde Askerin cesaretini arttırıp düşmana korku vermek için kurulan askeri mızıka teşkilatıdır. Mehter kelimesi pek ulu manasına olup çoğulu mehterandır. Bütün İslam devletlerinde hükümdarlık alametlerinden biri olan tabihane (mehterhane) Osmanlı Devleti'ne Türkiye Selçuklu Devleti'nden geçti. Selçuklu sultanı üçüncü Alaeddin KeykubatOsman Gazi'ye 1299'da beylik alameti olarak sancak ile beraber davul vs. de göndermişti. Osmanlı Devleti'nin istiklalinin başlangıcı da kabul edilen bu tarihten itibaren nevbet vurulurken (çalınırken) Fatih Sultan Mehmed Han'a kadar bütün padişahlarSelçuklu hükümdarına hürmeten ayağa kalkarlardı. Fatih Sultan Mehmed Han "iki yüzyıl evvel vefat etmiş bir padişaha ayağa kalmak lüzumsuzdur diyerekmehter çalınırken ayağa kalkma adetini kaldırdı.