Yabancı destanlar

Yabancı destanlar

İLYADA Destanı

Eski Yunan�da, şair Homeros�un yazdığı varsayılan büyük bir destandır. Bir başka Homeros destanı olan Odeysseia ile birlikte, batı edebiyatının en eski örneği ve tüm zamanların en güzel şiirlerinden sayılır.

Hem İlyada hem de Oysseisa, Truva Savaşı ve bu savaşta yer alan insanlarla ilgili söylenceleri dile getiren, koşukla yazılmış destanlardır. Tarihçiler Yunanistan�tandaki Akhalar ile Batı Anadolu�da yaşamış olan Truvalılar arasındaki bu savaşın yaklaşık İ.Ö. 1199�da geçtiği görüşündedir. Akhalar�ın Truva�yı kuşatmalarının ise10 yıl sürdüğü sanılmaktadır. Bu konuda o kadar çok öykü ve söylence vardır ki, hangisinin gerçek hangisinin uydurma olduğunu bilme olanağı yoktur.

Yunanca�da Truva�nın bir adının da İlios olmasından dolayı Homeros�un destanı İlyada adını aldı. Homeros, yaşadığı dönemde herkesin bu öyküyü bildiğini düşünerek, Truva kuşatmasını baştan sona anlatmaz ;savaşın 10.yılında sadece dört gün içinde geçen olayları anlatır .Savaş neredeyse bitmek üzeredir. Truva efsanesinin bu bölümü � Aşil�in Öfkesi " olarak bilinir.


İlyada�nın Öyküsü

Kral Agamemnon, Truva Savaşı sırasında Akhalar�ın başkomutanıydı. Kralın en yiğit ve başına buyruk savaşçısı olan Aşil, kimseye boyun eğmeden, kendi bildiğince hareket ediyordu. Aşil�in savaşta kaçırdığı Briseis adında Truvalı bir kız yüzünden Aşil ile Agamemnon arasında anlaşmazlık çıktı. Tutsağı olan bir kızı babasına geri vermeye razı olan Agamemnon, onun yerine Aşil�in sevdiği Briseis�i istiyordu. Agamemnon�a boyun eğmek zorunda kalan Aşil, kızı ona verdi. Ne var ki, hırsını alamayarak savaştan çekildi. Agamemnon�u cezalandırması için, deniz tanrıçası olan annesi Thetis�i çağırdı. Thetis, tanrıların kralı Zeus�tan yardım istedi. Böylece çok geçmeden yalnızca Aşil ve Agamemnon değil, tanrı ve tanrıçalarda kavgaya karıştı.

Tanrıların işe karışması Yunan askerlerini telaşlandırdı. Agamemnon, gördüğü bir düşe aldanarak, ordusuna artık Yunanistan�a dönüleceğini bildirdi. Askerlerin Truva�yı ele geçirmeden dönmek istemeyeceklerini sanarken, onların gitmeye can attıklarını görmek onu düş kırıklığına uğrattı. Yunanlı komutanlar orduyu yeniden savaş düzenine sokmakta güçlük çektiler. Bütün bu olaylar Yunan ordusunun savaş gücünü ve birliğini zayıflatmıştı.

İki ordu arasında savaş yeniden başlarken, Paris�in kardeşi Hektor, savaşın nedeni Paris�in Sparta Kralı Menelaos�un karısı Helen �i kaçırması olduğuna göre, anlaşmazlığın Paris ile Menelaos arasında dövüşle çözümlenmesini önerdi. Bu dövüşte tam Paris yenilecekken, annesi olan tanrıça Afrodit onu son anda kaçırarak kurtardı. Böylece ordular arasında bir kez daha savaş başladı.

Truva alanında her iki tarafın savaşçıları göğüs göğüse , yiğitçe çarpıştılar. Ne var ki, asıl kahramanlar ortada yoktu. Aşil savaşa katılmama kararında diretiyordu; Truvalı Paris ise yenilginin acısını dindirmeye çalışıyordu. Truvalılar�ın en yiğit savaşçısı Hektor, kardeşi Paris�ten hesap sormak ve karısını görmek için geri çekilmişti. Hektor ve Paris sonunda savaş alanına döndükleri zaman, Truvalılar Akhalar�dan biraz daha güçlü durumdaydı. Cesareti kırılan Agamemnon, Aşil�in savaşa dönmesini sağlamaya karar verdi. Aralarındaki anlaşmazlığı gidermek amacıyla ona bir mektup gönderdiyse de Aşil onun isteğini reddetti.

Aşil olmasa da Yunanlıların savaşı sürdürmek zorundaydı. Durum iyice kötüye gidiyordu. Agamemnon�la birlikte birçok savaşçı yaralanmıştı. Truvalılar�ın kıyıdaki Yunan gemilerine ulaşması an meselesiydi. Tam bu sırada Yunanlılar�ı koruyan tanrılar işe karışarak onları engelledi. Bunlardan yılmayan Truvalılar sonunda bir Yunan gemisini ateşe vermeyi başardı. Aşil�in çok sevdiği dostu Patroklos olağanüstü bir cesaretle Truvalılar�ın , gemilerini tümünü yakmasını engelledi. Bunun üzerine Aşil kendi zırhını Potroklos�a vererek onun bu zırhla savaşa katılmasını önerdi. Geri çekileceklerini düşündükleri Truvalılar�ı izlememesi için uyardı. Ne var ki , Patroklos savaş heyecanıyla onların peşine düştü ve Hektor, insanların yazgısını belirleyen tanrıların yardımıyla, onu öldürdü. Truvalılar zaferin coşkusuyla Patroklos�un zırhını kentte dolaştırdılar. Yunanlılar,Patroklos�un ölüsünü onların elinden almaya başardı.

Patroklos�un ölümünden çok acı duyan Aşil, bunun hesabını Truvalılar�a ödetmeye kararlıydı. Onu avutmak için gelen annesi Thetis, Aşil�e yeni bir zırh armağan etti ve öcünü almasına yardım edeceğine söz verdi. Aşil vakit geçirmeden savaşa katıldı. Bu amansız savaşa bütün tanrılar karışmıştı. Aşil çok sayıda düşmanını öldürdükten sonra sonunda, Truva surlarının dibinde Hektor�la karşı karşıya geldi. Bu son vuruşmada Hektor yenilerek öldürüldü. Aşil, Hektor�un ölüsünü arkasında sürükleyerek, arabasıyla Truva�nın çevresinde üç kez dolaştı.

Homeros�un öyküsü, Yunan tarafında Patroklos�un cenaze töreniyle ve Truva�da yaşlı Kral Priamos�un, oğlu Hektor�un ölüsünü fidye karşılığı geri alışıyla son bulur. İlyada böylece sona erse de Homeros�un okuyucuları, Paris�in sonradan Aşil�i öldüreceğini ve Truva�nın öyküsünün kentin yerle bir olmasıyla son bulacağını bildikleri için, yüreklerinde gelecekteki acıların ve sorunların ağırlığını duyarlar.