Zararlı alışkanlıklar ve bunların insan toplumu üzerindeki etkileri ve bunlardan korunma yoları

ZARARLI ALIŞKANLIKLAR VE KORUNMA YOLLARI
TÜTÜN (SİGARA)
Tarihte ve günümüzde tütün:
Tütün,patlıcangiller familyasından olup nicotiana tabacum türüne giren bir Bitkidir. Bu Bitkinin yurdu Meksika ve orta Amerika’dır. 1519’da Amerika’ya giden İspanyollar Kızılderililerin tütün yetiştirdiklerini ve mısır yapraklarına sararak içtiklerini görmüşlerdir.
Aslında Bunlar sigaradan çok puro idi. Sigar,İspanyolca cigorro’dan çıkmış bir sözdür. 17.Asrın başlarında tütün ekimi Fransa ve İngiltere’de de başlamış daha sonra diğer ülkelere yayılmıştı.
Tütünün Türkiye’de tanınması ve içilmeye başlanması 1603 veya 1594 yıllarına rastlar.İngilizler tarafından ülkemize getirilmiş önceleri ilaç daha sonra da keyif verici madde olarak kullanılmaya başlanmıştır.Sultan Ahmet zamanında tütün kullanımı yasaklanmış Ve Bu yasaklamalar IV.Murat devrinde sürdürülmüş IV.Mehmet döneminde ise yasaklama hükümleri kaldırılmıştır.
Tütün için 16.ve 17. yüzyıllarda büyük tartışmalar yaşanmış,İspanya’da engizisyon mahkemeleri tütün içenleri yakmış.Daha sonra bazı kimseler tütünü,ilaç kabul etmişlerdir. Fransa’da Kraliçenin doktoru,kendi adını verdiği tütünün ana maddesi olan nikotinin baş ağrısına iyi geldiğini iddia etmiştir.
SİGARAYA BAŞLAMA NEDENLERİ
Kendini fark ettirme ve özenme duygularının etkisiyle sigaraya başlayan gençler,10 veya 15 yıl sonra kendilerini Bekleyen tehlikelerden habersizdirler. Birkaç sigaradan sonra kolaylıkla Bu zehre alışan gençler,Önceleri Baş dönmesi,mide bulantısı Ve kusma gibi fiziki tepkiler gösterirler. Eğer içmeye devam ederlerse ileriki yaşlarda Nefes darlığı,kronik Bronşitler;akciğer hastalıkları hatta kanser gibi hastalıkların pençesine de kolaylıkla düşebilmektedirler.Büyüklerin,çocukların yanında sigara içmesi,çocuk üzerinde kötü örnek . Dolayısıyla çocuk sigara içmenin Büyüme alameti olduğunu zannederek sigaraya başlar.
Sigarada bulunan zararlı maddeler:
 Nikotin
 Kanser yapıcı (kanserojen) maddeler
 Tahriş edici(irritan)maddeler
 Karbon monoksit
Nikotin: tütünde,Genellikle %1-3 oranında alkaloid bir Madde olan nikotin bulunur.nikotin bütün organları etkiler;küçük dozlarda uyarıcı,yüksek dozlarda felç edicidir:nikotin,çok toksik Bir maddedir;küçük Bir puronun içindeki nikotin miktarı yetişkin Bir insana damardan verilse Ölüme neden olur.ancak;Bu puro içildiğinde;içindeki nikotinin %10’u kana geçer ve Bu da en çok yarım saat içinde vücut tarafından etkisiz hale getirildiğinden ölüm olmaz.
Nikotin 1870’lerde keşfedilmiştir. Tek Bir sigarada 0,5 mg.nikotin bulunduğu 50mg.nikotinin bir defada bir insana şırınga edilse o insanı derhal öldüreceği,günümüzde ortaya çıkan bir gerçektir. Günde bir paket sigara içen bir kişinin 5 günde içtiği sigaralar bir insanı öldürecek dozda nikotin içermektedir.Fakat Böyle bir içme kimseyi öldürmüyor. Sebebi nikotinin azar azar alınması.Bunun için kısa vade de sigaranın zararı anlaşılamıyor. Ama uzun vadede tahribatını yapıyor.
Amerika’da yapılan bir araştırmada kırk yaşını aşmış sigara içen Ve içmeyen 187:783 erkek incelenmiş:bunlardan 3 yıl içinde ölen 11.870 kişiden 448’inde akciğer kanseri bulunmuş. Bu kanserlilerin de 433’ünün sigara içen kimseler olduğu tespit edilmiştir.


Sigara ve hamilelik:
A.B.D’de her yıl 4600 bebeğin,anneleri sigara içtikleri için hayatlarını kaybettikleri tespit edilmiştir.
Sigara ve kazalar:
Sigaranın yangınlara sebep olma ihtimali sanıldığından çoktur.söndürülmeden atılan kibrit ve sigara izmaritlerinin yangın çıkarması Büyük ihtimaldir.Yapılan bir araştırmada İstanbul^da çıkan 2452 yangından 943’ü sigaradan,613’ü ise baca tutuşmasından meydana geldiği tespit edilmiştir. A.B.D’de New Jersey itfaiye teşkilatı tarafından yapılan bir araştırmada da yatakta sigara içme huyu yüzünden her yıl 8000 Amerikalı’nın öldüğü tespit edilmiştir.İngiliz sigorta şirketlerinin kanaatine göre trafik kazalarının % 15’i araba kullanırken sigara içmenin sonucudur.
Türkiye’de 1987 yılında 7 aylık filtreli sigara satışı 412.8 milyar lirayı Bulurken ,Bu rakamın yarısını aşan oranda (213 milyar lira) ithal sigara satışı gerçekleştirilmiştir. Diğer sigara satışları ile birlikte 7 ayda sigaraya yatırılan para toplam 649 milyar liradır.
SİGARAYLA MÜCADELEDE KANUNİ ÖNLEMLER
Çocuklara sigara satılması,ilk kez Norveç’te 1889 yılında ilan edilen bir kanunla yasaklanmıştır. Yeni Zelanda’da her ne suretle olursa olsun 15 yaşından küçük çocuklara içmesi için sigara,puro veya tütün satanlar para cezasına çarptırılır. Singapur’ da Bir kamu aracında,sinemada ya da yiyecek maddelerini ellerken sigara içenleri suçüstü yakalandıklarındı ağır para cezasına Çarptırmakladırlar.Singapur ‘da bütün otobüs ve kamu taşıma araçlarında sigara içmek yasaktır: Bunlarda sigara içerken yakalanan şoför ve yolcular 230 dolar para cezasına çarptırılır.


SİGARANIN GERÇEK YÜZÜNÜ TANIYALIM
Sigaranın marifetleri:
¬ Dünyada her yıl 5 milyon insan sigaradan hayatını kaybediyor.
¬ Her 5 dakikada bir insanımızı sigara nedeniyle kaybediyoruz.
¬ Ülkemizde her yıl 1500 civarında bebek ve çocuk( 0-5 yaş) yanlarında sigara içildiği için anneleri ve babaları tarafından öldürülmektedir.
¬ Sigara bebek katilidir.
¬ Ülkemizde her yıl 4000 civarında karı ve kocadan biri pasif sigara dumanı ile diğerinin ölümüne neden olmaktadır.
¬ Her yıl ülkemizde içilen sigaralar nedeniyle 2 milyon ağaç yok oluyor.
¬ Her 3000 paket sigaranın kağıdı için 1 ağaç kesiliyor.AA
¬ Ülkemizde çıkan orman yangınlarının % 50’sine sigara izmaritleri neden olmaktadır.
¬ Her yıl 750.000 çocuk ve gencimiz( 11-19 yaş) sigaraya başlamakta.
¬ Uyuşturucu kullananların %99.9’u önce sigara kullanmışlardır.
¬ Sigara dumanı en kirli havadan 10 kez daha kirlidir.
¬ Tütün dünyada en çok zehri bir arada bulunduran bitkidir.
¬ Ne koyun,ne at,ne eşek,ne inek hiçbir hayvan bu bitkiyi yemez.
¬ Eğer önlem alınmazsa 21.yüzyılda 1 milyar insan sigara nedeniyle ölecek.
¬ Kendisi başlı başına zehir olan tütün yandığında,dumanının içinden 4000 kadar son derece zararlı madde açığa çıkmaktadır.
¬ Eğer sigara olmasaydı erken ölümler % 80 azalacaktı.
¬ Unutmayalım20.yüzyılda 100 milyon insan sigara nedeniyle erken yaşta öldü.

Nikotin nasıl fiziksel bağımlılık yapar?
Nikotin 8 saniyede beyne ulaşır.Her nefeste yaklaşık 50 bin beyin hücresini öldürür.Sigara insanda kanserden koruyucu P53 genini yok etmektedir.

Sigaranın sebep olduğu başlıca ölüm çeşitleri:
o % 60 Kalp ve damar
o % 35 Çeşitli kanserler
o % 5 diğer ölümler.

“Başkasına sigara teklif etmenin anlamı” Senin ölmeni istiyorumdur.
Zehir asla ikram aracı olmamalıdır.
Sigara paketi kölelik paketidir.
Evde kedi veya kuş besleyenler onlara yem ya da mama alırken kutunun üzerinde bu mama kedinize zararlıdır veya bu yem kuşunuza zararlıdır yazısını gördüklerinde acaba onları alırlar mı? Kesinlikle almazlar çünkü zarar vereceğini biliyorlardır. Ne acıdır ki insanlar sigaranın sağlığa zararlı olduğunu bile bile onu almakta ve içmektedir


SAĞLIĞA ZARARLI ALIŞKANLIKLAR
( TÜTÜN,SİGARA,ALKOL VE UYUŞTURUCU MADDE )

Sigara:Sigara,tütünün işlenmesiyle hazırlanan,başta nikotin olmak üzere çok sayıda zararlı madde içeren ve alışkanlık yapan sağlığa zararlı maddedir.
TÜTÜN VE SİGARAYA BAŞLAMA NEDENLERİ
*Büyük paralar harcayarak tv.ve basında sigara reklamının yapılması.
*Ergenlik dönemlerinde kişinin kendisine olan güvensizliğini yenmek ve güven kazanmak istemesi.
*Kendine güveni olmayan gencin kendisini arkadaş çevresine kabul ettirmek için bu yola başvurması.
*Sevilen sanatçıların tv.lerde sigara ile görülmesi ve bunlara özenti duyulması.
*Kişilerin üzüntü ve sevinç anlarında sigara yakmaları yada arkadaşlarının sigara teklif etkisiyle sigaraya başlanır.
SİGARANIN ZARARLARI
*Tütün ve sigara kişide önce alışkanlık,daha sonrada bağımlılık yapar. Tütün ve sigarada çok sayıda sağlığa zararlı maddeler bulunmaktadır. Yapılan araştırmalarda sigarada iki binden fazla zararlı madde bulunduğu tespit edilmiştir. Bunların en önemlisi Nikotin,Karbonmonoksit,Katran,Fenol vb.dir.Bu zararlı maddeler vücuttaki doku organ ve sistemleri etkileyerek çeşitli hastalıklara neden olurlar.
SİGARA VE AKCİĞERLER
* Sigara,içinde bulunan katran gibi zararlı maddeler bronşit,amfizem akciğer kanseri gibi hastalıklara neden olur. Sigara daha çok akciğerde kanser yapar.
Sigarada bulunan nikotin çok zehirli bir maddedir. Örneğin: Nikotinin bir damlası bir tavşanı rahatlıkla öldürebilir. Nikotin beyindeki dolaşım ve solunum merkezlerini etkileyerek ilgili organların çalışmasını bozar. Damarların büzülmesine ve kalbin hızlı çalışmasına neden olur. Aşırı sigara içenlerin ayak damarlarında büzülme ve buna bağlı olarak ayaktaki kan dolaşımında düzensizlik görülür.
BÜRGER hastalığı denilen bu hastalıkta ayaklar GANGREN olur ve ayağın kesilmesi gerekebilir.
Sigara birçok hastalığın nedeni olduğundan insanların zamanından önce ölümüne neden olur.Sigara içmek insan ömrünü kısaltan ağır çekimli bir intihardır.Sigaranın zararlarından korunmanın tek yolu sigarayı içmemektir Sigara kadın ve erkeklerde on kat daha fazla kısırlık görülmesine neden olur.
SİGARA VE GEBELİK
Sigara içen bir anne kendine zarar vermekle kalmaz gebe kaldığında karnındaki bebeğe de zarar verir. Sigara içen gebe annenin düşük yapma oranı sigara içmeyen annelere göre dörtte bir oranında daha fazladır. Sigara,ÜLSER ve GASTRİT gibi sindirim sistemi rahatsızlıklarının görülme oranını artırır .Dudak kanseri tehlikesini yükseltir.
PASİF İÇİCİLİK
Sigara içilen ortamdan uzak durulmalıdır. Kişi sigara içmediği halde sigara içilen ortamda bulunursa pasif içici durumuna düşer. Pasif içici durumundaki kişiler en az sigara içenler kadar zararlı etkiye maruz kalırlar. Aynı odada çalışan kişilerden sigara içmeyenler sigara içenleri kendi sağlığını korumak için sigara içmemesi konusunda uyarmalıdır. Kapalı ortamlarda ve çocukların odalarında kesinlikle sigara içilmemelidir.
ALKOL
Alkol insanlarda fiziksel ve psikolojik bağımlılık yapan zararlı bir alışkanlıktır .Bu nedenle bir defa denemek için de olsa kesinlikle alkollü içkiler kullanılmamalıdır. Oldukça fazla çeşitlilik gösteren alkollü içeceklerin dünyada yaklaşık 800 çeşidi bulunmaktadır. Alkol sadece içki olarak kullanılmaz. Alkol,tıpta dezenfeksiyon amacıyla ve donmayı önleyici özelliğinden dolayı araçlarda kullanılan antifirizin yapımında da kullanılır. Tıpta ve sanayide kullanılan alkoller zehirli olduğundan içilmez. İnsanların içki olarak kullandığı alkol,ETİL alkoldür. Etil alkol buğday,arpa,üzümdeki karbonhidratlara mayaların etkisiyle elde edilir .Odun ve şeker pancarından ise METİL alkol ve ispirto elde edilir. Oldukça tehlikeli olmasına rağmen metil alkol ve ispirtoyu içenlerde vardır. Ancak bu içkilerin içilmesi sonucu çok kısa zamanda körlük meydana gelir. Alkollü içkilerde kullanılan etil alkolde körlük yapar.
Alkolün en önemli etkilerinden biri ise kişiyi ruhsal ve fiziksel olarak çöküntüye sürüklemesidir. Alkol,kişileri kendisine bağımlı hale getirir. Bu kişiler kendisini yorgun karamsar ve yalnız hisseder. Alkole bağımlı olan kişi ailesini ihmal eder. Ekonomik yönden çöküntüye sürüklenir .Alkollü kişilerin refleksleri azaldığından tehlike anında kendisini koruyamadığından iş ve trafik kazalarının olmasına neden olur.
Alkol beyni etkilediğinden karar verme yeteneği azalır. Dolayısıyla kişi kendini kontrol edemez duruma gelir. Bu kişiler aşırı sinirli olup olayları büyütür,sağlıklı düşünemez ve suç işleme eğilimi artar.
Alkol alanlarda görme bulanıklaşarak çift görme meydana gelebilir. Alkol alanlarda işitme azaldığından bağırarak konuşma eğilimi fazladır.
Alkol vücut işlevlerinin yavaşlamasına da yol açar. Alkol kalp atış hızında düzensizliğe sebep olur. Kan basıncı ve metabolizma hızı ile vücut ısısını düşürür .Kan damarlarının genişlemesine neden olur. Soğuk havalarda alkol alanların donmaları daha kolay olur. Alkol alanlar miktar olarak çok yerler,ancak yediklerinin niteliği bozulduğundan önemli beslenme sorunlarıyla karşılaşırlar. Alkol mide mukozasını olumsuz etkilediğinden kişinin doyma duyusu azalır.
Alkolün etkilediği en önemli organlardan birisi karaciğerdir. Karaciğer alınan alkolü işlemek ve alkolün işlenmesi sonucu çıkan zararlı artıkları vücuttan uzaklaştırmak için bütün kaynaklarını kullanır .Karaciğer bu yoğun çalışma sonucunda yorulur ve görev yapamaz duruma gelir .Karaciğerin bu duruma gelmesine SİROZ hastalığı denir. Karaciğerde siroz oluşmasının başka nedenleri de vardır Ancak alkol karaciğerde siroz oluşmasını 8 kat artırır .Siroz nedeni ile karaciğer görevini yapamadığı zaman kişi hayatını kaybeder.
Alkol,anne karnındaki bebeğin gelişmesine de zarar verir. Bu nedenle gebe annelerin alkolden uzak durmaları gerekir. Alkol alan gebe annelerin bebekleri normalden küçük doğar. Bu nedenle çocuklarda kalp bozuklukları ve zeka gerilikleri meydana gelebilir.
MADDE BAĞIMLILIĞI
Uyuşturucu madde:İnsanlar tarafından zararlı etkileri bilindiği halde giderek artan oranlarda alınan keyif verici sakinleştirici ve uyarıcı etkileri olan ilaç veya maddelere uyuşturucu madde denir.
Uyku ilaçları ve sakinleştiriciler: Barbitüratlar olarak da bilinen uyku ilaçları fiziksel ve ruhsal bağımlılığa neden olur. Uyku ilaçlarına örnek olarak DORİDEN verilebilir.
Eroin,Morfin,Afyon vb.grubu uyuşturucular:Afyon grubu ilaçlar merkezi sinir sistemi üzerine yatıştırıcı olarak etki eder. Afyon grubu ilaçlar yüksek dozlarda alındığında zehirlenme meydana gelir. Solunum yavaşlar,bilinç kaybı olur .Daha sonra koma,şok ve ölüm birbirini izler .Kişi bunları aldığında sakinleşir ve neşelenir. Kişinin geçici olarak ağrıları,kaygıları ve sıkıntıları kaybolur. Uyuşturucu alanların düşünceleri karışır dikkatleri bellekleri ve iradeleri zayıflar kişilik bozuklukları,ilgisizlik ve çöküntü meydana gelir. Bu tür insanlar hırsızlık,cinayet ve fuhuş olmak üzere her türlü yasa dışı suçu işlerler.
Kokain.Toz halinde burundan koklanarak alınan kokain,koka bitkisinin yapraklarından elde edilir. Başlangıçta kişiye keyif veren kokain bağımlılık oluşmasından sonra bulantı ve kusmaya yol açar,kişinin hareketleri yavaşlar uzun süre kullanıldığında çöküntüye neden olur.
Esrar:Esrar,Hint keneviri denilen bitkinin dişi çiçeklerinin ince dallarıyla birlikte kurutulmasıyla elde edilir. Ruhsal bozukluklara neden olan esrar genelde sigara ile birlikte kullanılır. Esrarı lokum ve tatlı ile alanlar da vardır. Ruhsal bağımlılığa neden olan esrar uzun süre kullanıldığında duygu bozukluğuna,bilinç bulanıklığına,korkulu rüyalara,uyku bozukluğuna ve erken bunamalara neden olur.
Uyarıcılar: Amfetamin vb. maddelerin merkezi sinir sistemi üzerinde uyarıcı etkileri vardır. Uyarıcı maddeler alındığında kişide geçici olan enerjik durum meydana getirir. Kişinin uykusu dağılır bu özelliği ile şoförler,öğrenciler ve gece çalışanlar tarafından kullanımı fazladır. Sürekli kullanıldığında ise kişilik ve davranış bozukluklarına neden olur. Kişide kaygı ve şüphe meydana getirir.
Halüsinojenler (Hayal gördürücüler) : Halüsinojenler kişinin ruhsal yaşantısını değiştirerek hayal görmesine yol açar.
LSD:Çavdar mahmuzu adı verilen zehirli bir mantardan elde edilen LSD kişide uzaklık ve yakınlık kavramlarını bozar. Kişi aşırı heyecanlı olup gözleri donuklaşır. Önceleri oluşan neşe ve sevinç daha sonra yerini korku ve kaygılara bırakır. Tedavi amacıyla kullanılan uyuşturucu ilaçlar doktor kontrolünde ve özel reçete ile verilmelidir. İlaçların kullanım süresi ve dozu hekimin önerdiği şekilde olmalıdır.
Uyuşturucu madde bağımlılığı: Bağımlılık uyuşturucu maddelerin yapılarından kaynaklanır. Uyuşturucu maddeler bir kez dahi kullanılsa bağımlılığa neden olurlar. Uyuşturucular sinir sistemindeki reseptörler tarafından alındığından alışkanlığa neden olurlar.
Çevresel Faktörlerin Uyuşturucu Bağımlılığına Etkisi: Uyuşturucu madde bağımlılığı nedenleri arasında yer alan çevresel faktörler; Ailevi,sosyal,kültürel,meslek ve bir çok faktörlerden oluşur. Bağımlılıkta aile çok önemlidir. Anne ve babanın uyuşturucu kullanması çocuğun onları örnek alarak uyuşturucuya başlamasına neden olur. Aile içindeki huzursuzluk geçimsizlik ve dengesiz ilişkiler çocuğu da olumsuz etkiler bu durumdaki çocuk kötü niyetli kişilerin tuzağına daha kolay düşer. Uyuşturucu bağımlılığına sosyo- kültürel faktörlerde etkilidir. Alkol,uyuşturucu vb. maddelerin kullanılmasının bazı toplumlarda hoşgörüyle karşılanması daha da ilerisi alkol kullanımının çağdaşlık ve ilericilik olarak görülmeside uyuşturucuya başlamasına zemin hazırlar. Örneğin,uyuşturucu kullananlara hoşgörülü davranan Hollanda”da uyuşturucu kullananların sayısı diğer Avrupa ülkelerine göre daha fazladır.
Kişinin uyuşturucuya başlamasında arkadaş çevresi de oldukça önemlidir. Arkadaşta görülen uyuşturucunun bir defa dahi denenmesinin bağımlılık yaptığı unutulmamalıdır.
KİŞİYİ UYUŞTURUCUNUN PENÇESİNE DÜŞÜREN NEDENLER
** Uyuşturucuya merak duyma
** Gençlerdeki macera duygusu
** Yasaklara karşı duyulan istek
** Arkadaş çevresinin baskıları
** Sorumluluktan kaçma
** Kişinin hiçbir amacı olmadan boşlukta olması
** Kişinin kendine olan güvensizliği
** Başarısızlığını gizleme vb. davranışlar nedeniyle uyuşturucuya başlanır.