Avrupa Birliği Nedir?
Avrupa Birligi Küresellesmeyle cografi uzakliklar, ticareti sinirlayan engeller ortadan kalkiyor. Böylece entegrasyonlar dünya ticaretinde kutuplasmalari kiskirtiyor. Dünya sinirlarinin yerini küresel bir köy aliyor. Peki dünya nasil köye dönüsüyor?
Avrupa Birligi Küresellesmeyle cografi uzakliklar, ticareti sinirlayan engeller ortadan kalkiyor. Böylece entegrasyonlar dünya ticaretinde kutuplasmalari kiskirtiyor. Dünya sinirlarinin yerini küresel bir köy aliyor. Peki dünya nasil köye dönüsüyor? Küresellesme döneminde gümrük duvarlari iyice alçaldi. Iç pazarda bütünleserek Kobilerin ellerindeki bölgesel pazarlari daraltti. Dünyanin her kösesinde rakipler var. Ancak küresellesme egilimi ayni zamanda Kobiler için yeni firsatlar olusturmakta.
Herseyin tek bir çati altinda yapildigi entegre tesisler kendilerini günün teknolojik gereksinimleri dogrultusunda yeniliyor. Internet de dahil olmak üzere elektronik iletisimin yeni yol ve yöntemleri, küçük ve orta büyüklükteki isletmelerin ufkunu genisletmekte. Sermaye, finans, teknoloji ve eleman açisindan büyüklerle yarismak zor olsa da erken davranildigi takdirde büyüklerle ayni ortamda ve kosullarda yarisabilmek mümkün.
Küresellesmenin firsatlari yaninda riskleri oldugu da bir gerçek. Ancak bu risklere karsi önlem alip firsatlardan yararlanmayi bilerek iç pazardaki ve tüketicilerdeki degisimi iyi takip etmek ekonomik gelisimin devamliligini sagliyor.
Dünya, teknolojinin her geçen gün kendini yenilemesiyle daha da küçülüyor. Teknolojik yakinlasmaya ek olarak ekonomide yasanan bütünlesmeler ve bölgesel olusumlar ise iliskileri birbirine bagimli kiliyor. WTO ( Dünya Ticaret Örgütü), Avrupa Birligi (EU), NAFTA (Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlasmasi), ASEAN (Uzakdogu Kaplanlari), KEIT (Karadeniz Ekonomik Isbirligi Teskilati)....gibi örgütler sinirlari kaldirarak ticari engellerin ortadan kalkmasini sagliyor. Projeler araciligiyla kurulacak ortakliklar da Avrupa ile yasanacak bütünlesme de önemli bir adim olacaktir.
Avrupa Toplulugu üyesi ülkelerin ekonomik, maddi ve parasal birlik için birbirlerine giderek daha fazla yakinlasmalari düsüncesi Tek Pazar programi fikrinin dogmasina neden olmus, sinirlarin kaldirildigi bir iç alan vizyonu mallarin, hizmetlerin, sermayenin ve kisilerin serbest dolasiminin saglanmasi esasina dayanmaktadir.
1951 yilinda imzalanan Paris Antlasmasinda Avrupa Kömür ve Çelik Birligi kurulmustur. Avrupa Ekonomik Toplulugu'nu ve Avrupa Atom Enerjisi Toplulugu'nu kuran Roma Antlasmalari 1957'de imzalanmistir. Avrupa Ekonomik Toplulugu 1957'den beri dört genisleme süreci yasamistir. Su anda Avrupa Birligi 15 üyeye sahiptir.
Alti kurucu üye olan:
Belçika, Almanya, Fransa, Italya, Lüksemburg ve Hollanda'ya,
1973'te Danimarka, Irlanda ve Ingiltere;
1981'de Yunanistan;
1986'da Ispanya ve Portekiz;
1995'te Avusturya, Finlandiya ve Isveç katilmistir.
1993 Kopenhag zirve toplantisinda alinan kararla eski Varsova Pakti ülkeleri olan Merkezi ve Dogu Avrupa ülkelerini kapsayan bir genisleme süreci baslamistir. Slovenya, Slovakya, Çek Cumhuriyeti, Romanya, Bulgaristan, Estonya, Macaristan, Letonya, Litvanya, Polonya, Akdeniz ülkelerinden Malta ve Kibris Rum Kesimi genislemeye dahil olurken Türkiye bu dalganin disinda tutulmustur.
Kuruldugu ilk dönemde entegrasyonunu öncelikle ekonomik alandaki bütünlesme ile sürdürmeyi temel alan AB, 1992 yilinda imzalanan Maastricht Antlasmasi'nin ardindan siyasi bütünlesme yönünde de önemli adimlar atmistir. AB Komisyonunun genislemeye iliskin stratejisine esas teskil etmek üzere hazirladigi öneriler, 16 Temmuz 1997 tarihinde "Gündem 2000" baslikli bir raporda açiklanmistir. Aday ülkelerin Mayis 2004 yilinda AB'ye tam üye olmalari öngörülmüstür. Buna göre tam üye olacak ülkeler arasinda Slovenya, Slovakya, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Macaristan, Letonya, Litvanya, Polonya, Malta ve Kibris Rum Kesimi yer almaktadir.
Aralik 2002'de yapilan Kopenhag Zirvesinde Türkiye ile ilgili olarak yapilan açiklamada, 2004 Aralik ayina kadar Türkiye'nin bütün kriterleri yerine getirmesinin beklenecegi ve 2005 Temmuz ayinda Türkiye ile tam üyelik müzakerelerinin baslamasinin istendigi belirtildi.
AB Kurumları
Parlamento: Danisma kuruludur. AB'nin yasal çalismalari konusunda, AB bütçesi hazirliklarinda danismanlik yapar. Parlamento'ya her ülkeden nüfus yogunluguna göre milletvekilleri gönderir. Bes yilda bir seçilen 626 üye görev yapar. Parlamentonun aylik genel oturumlari Strassbourg'da, komite toplantilari ve ek oturumlari Brüksel'de yapilir. Seçilen milletvekilleri diger ülkelerden gelen ve ayni siyasi görüsün paylasildigi semsiye altinda Yesiller, Hiristiyan Demokratlar seklinde gruplasirlar. Parlamento yürütme gücü üzerinde demokratik bir denetim uygular. Bu nedenle Parlamenterler sorusturma komiteleri kurabilir, Komisyon'a ve Bakanlar Konseyi'ne yazili ve sözlü soru sorabilirler. Avrupa vatandaslari bireysel olarak veya grup halinde Parlamentoya basvurma hakkina sahiptir. AB'nin sorumluluklarina giren konularda magduriyetlerinin telafisini isteyebilirler.
Konsey: Avrupa Birligi'nin temel yasama organidir. Üye devletlerin ilgili bakanlarindan olusur. Iç Pazar, çevre, arastirma, gelisme..vb gibi çogu konuda Komisyon öneride bulunmakta ve Konsey, nitelikli çogunluk oyu ile karar almaktadir.
Avrupa Konseyi AB üyesi 15 Devletin Devlet veya Hükümet Baskanlarindan olusur ve AB'ye yol gösterici genel siyasi kurallar saglamayi amaçlar. Yilda en az iki kez toplanir.
AB bünyesindeki bu konseyden bagimsiz olarak bir de "The Council of Europe" diye bilinen ve 1949 yilindan bu yana Avrupa çapinda kültür, egitim ve insan haklarinin korunmasina iliskin anlasmalar kabul eden, Türkiye'nin de yer aldigi 41 üye ülkenin hükümetlerarasi bir örgütü vardir. AB çerçevesi disinda, ancak AB ile yakin isbirligi içinde faaliyet gösterir.
Komisyon: AB'nin yürütme organidir. Komisyonda üye ülkeler nüfus oranlarina göre temsil edilirler. Ülkeleri temsil eden kisilere Komiser adi verilir.
Avrupa Komisyonu Türkiye Temsilciligi'nin Görevi:
• MEDA Programi ve diger AB Yardimlarinin uygulanmasi
• Program ve proje uygulamalarinin takibi ve raporlanmasi
• Ticari sorunlarin çözülmesine yardimci olmak üzere Gümrük Birligi ve ticaretle ilgili diger hususlarin izlenmesi
Adalet Divani: Her bir üye devletten gönderilen birer Hakimden olusur. Divanda her üye devlet esit olarak temsil edilir. Nüfus kriteri baz alinmaz.
AB Ilk Derece Mahkemesi: Anti - Damping ve rekabet davalarina bakar.
Sayistay: AB'nin yaptigi harcamalari ve gelirleri denetler. Gerektiginde Mahkeme islevini de yerine getirir.
Ekonomik ve Sosyal Komite: Sivil toplumun genis bir kesimini, sosyal ortaklari, üreticileri, küçük ve orta ölçekli isletmeleri, çevrecileri, tüketicileri..vb temsil eder. Avrupa Konseyi'ne Komisyon'a ve Parlamento'ya tavsiyelerde bulunarak AB'yi insanlara yakinlastirmayi amaçlar.
Bölgeler Komitesi: Bu komite, üye devletlerin bölgesel ve yerel kimlikleri yansitilmasi ve AB politikalarinin gelistirilmesine ve uygulanmasina katilmalarini saglama yönünde çalismalar yapar.
Avrupa Yatirim Bankasi: AB'nin finans kurumudur. Yillik 26 milyar Euro tutarinda kredi verme hacmi vardir. Özerk bir yapiya sahip olan AYB, Avrupa Birligi üyesi veya AB'nin isbirligi ve ortaklik anlasmalarinin oldugu ülkelerdeki bölgesel kalkinma, ulastirma, iletisim, çevre ve enerji altyapilari ile sanayi alanlarindaki yatirim projelerine dünyanin en uzun vadeli kredi veren kurulusudur. Avrupa Birligi içinde kalkinmada geri kalmis olan veya dönüsüm sorunlari bulunan bölgelerde yatirimlarin tesvik edilmesi yoluyla ekonomik ve sosyal kaynasmayi güçlendirmek Avrupa Yatirim Bankasi'nin önceligidir. Bankanin sagladigi finansmanin üçte ikisi, Yapisal Fonlardan ve Uyum Fonlarindan yararlanma hakkina sahip olan nispeten yoksul bölgelere yöneliktir. Bu amaçla AYB isletmelerin rekabet gücünün gelistirilmesine, küçük isletmeler için destek saglanmasina, ulastirma, iletisim ve enerji aktarimi alanlarinda trans - Avrupa sebekeler kurulmasina, çerçevenin korunmasina, yasam kalitesinin iyilestirilmesine, enerjiye bagimliligin azaltilmasina ve dogal kaynaklarin daha rasyonel kullaniminin tesvik edilmesine katkida bulunur. Ayrica, AB ülkelerinin yani sira basta Merkezi ve Dogu Avrupa Ülkeleri, Akdeniz ülkeleri ile Lome Konvansiyonu ülkelerindeki yatirim projelerinin finansmani da desteklenir.
• AYB Sermayesini Nereden Karsilar?
Kar amaci gütmeyen AYB'nin sermayesi üye ülkeler tarafindan karsilanir. Üye ülkelerin Maliye Bakanlari AYB Yönetim Kurulunu olusturur. AYB kaynaklarinin büyük bir bölümünü sermaye piyasalarindan ödünç alir.
• AYB Kredilerinden Kimler Yararlanir?
Kamu sektörü ve özel sektör projelerinin yararlanabildigi AYB Kredileri, agirlikli olarak ulastirma, haberlesme, çevre, enerji, sanayi, tarim ve hizmetler sektörüne verilmektedir. Kredi orani genel olarak projenin toplam yatirim maliyetinin %50'sini asmamaktadir.
• Türkiye'ye saglanan AYB kredileri:
Türkiye'ye AYB kaynaklarindan 1964 - 1979 yillari arasinda 705 milyon Euro kredi saglanmistir. Keban ve Karakaya Barajlari, I. Bogaz Köprüsü ve Petkim gibi Türkiye'nin önemli altyapi projelerine de AYB araciligiyla kredi saglanmistir. 2001 yilinda, Türkiye Sinai Kalkinma Bankasi ve Vakiflar Bankasi tarafindan KOBIlere kullandirilacak 125 milyon Euro tutarindaki Global Kredi paketinin sözlesmesi imzalanmistir.
• AYB Nasil Çalisir?
AYB; hükümet, bankalar, belediyeler ve özel sirketler olmak üzere kamu ve özel sektör projelerini finanse etmektedir.
AYB, 30 - 40 milyon Euro 'luk projelerle dogrudan temas kurarken daha küçük ölçekli kredi taleplerini araci bankalar kanaliyla kabul etmektedir.
Türkiye'deki AYB araci bankalari Türkiye Sinai Kalkinma Bankasi, Sinai Yatirim Bankasi ve Vakiflar Bankasi'dir.
• AYB Proje Sartlari Nelerdir?
• Projeler genel ekonomiye katki saglamali
• Teknik olarak proje çalismali
• Mali olarak kendi kredisini kazanacak düzeyde olmali ve
• Çevreye duyarli olmali'dir.
• Finansman Sartlari Nelerdir?
Sanayi projelerinde asgari 4 yil azami 15 yil vade sarti konulmustur. Faiz oranlari en düsük düzeydedir. Yatirim tutarinin %50'si oraninda kredi imkani vardir. Kamuda hükümet garantisi, özel sektörde A düzeyinde notu olan Banka teminati gerekmektedir. AYB politik riski üstlenmektedir. Ülke riski üstlenilirken ücret talep edilmemektedir. Paylasilan riskler sunlardir:
• Döviz sikintisi riskleri,
• Kamulastirma durumunda ödeyememe halindeki riskler,
• Iç savas ve diger savas durumundaki riskler.
* Bütçesi 25 milyon Euro kadar olan projeler Küçük ve Orta boy proje
* Bütçesi 25 milyon Euro 'dan fazla olan projeler Büyük projeler olarak adlandirilir.
AYB ' nin Türkiye'de kullandirmakta oldugu kredi türleri ve araci bankalari:
Kredi TürüAraci KurumKredi Tutari (Euro ) Sanayi Isletmelerine Yönelik Deprem KredisiTERRA TSKB, SYB, Vakifbank75.000.000Global Kredi ITSKB, SYB50.000.000Global IITSKB, Vakifbank125.000.000Sinai Kirliligi Önleme KredisiTSKB, SYB, Vakifbank70.000.000Enerji Otoprodüksiyon KredisiTSKB, SYB40.000.000
AYB KOBI Kredilerinden Yararlanma Kriterleri Nelerdir? - KOBI olma kriteri: 500 kisiyi asmamali, Bilgi teknolojileri, turizm, sanayi alanlarinda faaliyet gösteren, net sabit varligi 75 milyon Euro 'dan az olmamalidir. - Geri ödemesi 2 yil ödemesiz toplam 7 yildir. - 6 ayda bir geri ödeme.
Türkiye'de AYB Çevre Kredilerinden Yararlanma Kriterleri Nelerdir? - Sinai kirliliginin önlenmesi amaçli projeler olmali, - Sanayi ve Ticaret Bakanliginin az gelismis yöre projeleri ( OSB ve özel sektör projeleri) - Vade 3 yili ödemesiz toplam 7 yil - 6 ayda bir geri ödeme
Avrupa Merkez Bankalari Sistemi ve Avrupa Merkez Bankasi: Avrupa Para Birligi Birlesik Avrupa'ya giden yolda önemli bir siyasi kilometre tasidir. Tek pazara eslik eden mantiksal unsur olarak Maastricht Antlasmasinin imzalanmasindan sonra gerçeklesmistir. Avrupa Merkez Bankalari Sistemi ve Avrupa Merkez Bankasi bu sürecin belkemigidir.
Ekonomik ve Parasal Birlik Nedir (EPB)? Insanlarin, mallarin, hizmetlerin ve sermayenin herhangi bir kisitlamaya tabi olmadan dolasabildigi AB Tek Pazari içinde tek para bölgesidir. EPB ile katilimci tüm Üye Devletler için Avrupa Merkez Bankasi tarafindan tek bir para politikasi uygulanir. (1 Ocak 1999'da tarihinde AB'de tek para (Euro ) uygulamasa geçilmistir. 1 Ocak 2001 tarihi itibariyle Ingiltere, Isveç ve Danimarka disindaki ülkeler tarafindan kullanilmaya baslanmistir)
Avrupa Merkez Bankasi: EPB' nin temelini olusturur. Temel sorumlulugu istikrarin sürmesi için fiyatlarin mümkün oldugunca az yükselmesini saglamak olup para politikasini uygular. AMB, katilimci ülke paralarinin döviz kurlarinin geri dönülemez olarak Euro 'ya sabitlenmesi ile ayni zamanda 1 Ocak 1999'da faaliyete baslamistir. AMB, tek para birimine hazirlanmak için 1994 yilinda kurulan Avrupa Para Kurumu 'nun yerini almistir.
Avrupa Denetçiligi Kurumu / Ombudsman: Avrupa Toplulugu'nun adli rolleri çerçevesinde hareket eden Adalet Divani ve Asliye Mahkemesi disindaki kurumlarin ve organlarinin kötü yönetimleri hakkinda vatandaslar tarafindan iletilen sikayetleri inceler


Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Yorumlarınızı aşağıdan yorumlama biçimi yazan yerden Anonim'i seçip yazabilirsiniz ;)