SAKARYA SAVAŞI NEDİR ?

Sakarya meydan muharebesi
T.B.M.M.(Türkiye Büyük Millet Meclisi)hükumeti'nin ordusu, Kütahya-Eskişehir Muharebelerindeki hezimetinden sonra cephe kritik bir duruma düşmüştü. Batı Cephesi birliklerinin Yunan ordusuyla arada büyük bir mesafe bırakılarak (100 Km. ) Sakarya Nehri'nin doğusu'na çekilmesine ve bu hatta savunmasını devam ettirmesine karar verildi. 22 Temmuz 1921'de Sakarya Nehri Doğusu'na çekilmeye başlayan B.M.M ordusu, güneyden kuzeye 41

3 nci Süvari Kolordusu (Çal Dağı güneyinde), 12 nci, l nci, 2 nci, 3 ncü, 4 ncü Gruplar ve Mürettep Kolordu l nci hatta olacak şekilde tertiplendi.
14 Ağustos'ta ileri harekata geçen Yunan ordusu ise, 23 Ağustos'tan itibaren 3 ncü Kolordusu ile Sakarya Nehri doğusundaki T.B.M.M Kuvvetlerini tespit, l nci Kolordusu ile Haymana istikametinde, 2 nci Kolordusu ile Mangal Dağı güneydoğusunda kuşatıcı taarruza başladı. Fakat bu taarruzlarında başarı sağlayamadı.
Kuşatma taarruzunda başarı sağlayamayan Yunan kuvvetleri, siklet merkezini ortaya kaydırarak savunma mevzilerini Haymana istikametinde yarmak istedi. 6 Eylül'e kadar süren yarma teşebbüsünde de başarılı olamayınca, bulunduğu hatlarda kalarak savunmaya karar verdi. Ancak T.B.M.M ordusu'nun 10 Eylül'de başlattığı genel karşı taarruzla buna da mani olundu. Bu durumda Yunan ordusu için geri çekilmekten başka hal tarzı kalmıyordu. 13 Eylül'e kadar Sakarya Nehri'nin doğusunda tek Yunan askeri kalmadı. Sakarya'dan çekilen Yunan ordusu, Eskişehir-Afyon'un doğusu hattına kadar çekilerek, bu bölge de savunma için tertiplenmeye başladı.
T.B.M.M ordusu bu muharebeler sonunda 26.000 zayiat verdi. Birlik mevcutlarına göre er zayiatı % 35-40, subay zayiatı oranı % 70-80 arasındaydı. Yunanlılar ise 16. 000'i ölü olmak üzere 46. 000 zayiat verdiler.

Bu savaş sonrasında T.B.M.M., Mustafa Kemal'e mareşallik rütbesi ve gazi ünvanı vermiştir.
Mezun Veremedi Ama 62 Şehit Verdi
Kayseri Lisesi son sınıf öğrencilerinin tamamı gönüllü olarak
Gittikleri Sakarya Savası’nda şehit düştüğü için okulun 1920-1921 öğrenim yılında mezun verememişti.
Kayseri Lisesi’nin 1920-1921 yılındaki mezuniyet defterinde lise son sınıf talebeleri için,’Cepheye gidip hepsi şehit düştüğünden bu öğrenim yılında okulumuz mezun verememiştir’ notu var.
Kayseri Lisesi son sınıf öğrencilerinin tamamının gönüllü olarak gittikleri Sakarya Savası’nda şehit düştüğü,bu nedenle okulun 1920-1921 öğrenim yılında mezun veremediği bildirildi.Kayseri Lisesi Müdürü Ömer Güven, 1893 yılında ‘Kayseri Sultanisi’ adıyla eğitime başlayan Kayseri Lisesi’nin Kurtuluş Savaşı’nda önemli görevler üstlendiğini, son sınıf öğrencilerinin Sakarya Savaşı’nda şehit olduğunu,Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin bir ara Kayseri Lisesi’ne taşınmasının planlandığını söyledi.Güven,Kayseri Lisesi öğrencilerinin Kurtuluş Savaşı’nda büyük kahramanlıklar gösterdiğini belirterek,su bilgileri verdi:
62 liseli cephede şehit düştü..
‘Kayseri Lisesi’nin son sınıf öğrencilerinin tamamı, gönüllü olarak Sakarya Savaşı’na gitmişlerdir.Bir grup öğrenci,Kayseri’de toplanan Kuvayi Milliye gurubuna katılarak 1919 yılında Adana’nın Saimbeyli ilçesi yakınlarındaki Ermeni-Fransız cephesinde (Hacın) düşmana karsı savaşmıştır.Sakarya Savaşı sırasında düşmanın Ankara’ya yaklaşması nedeniyle,tedbir olarak Meclis’in Kayseri’ye taşınması düşünülmüş,Kayseri Lisesi binası içerisine meclis kursusu kurulmuş,Meclis’e ait matbaa makineleri de Kayseri’ye getirilmek için kağnılara ve at arabalarına yüklenmiştir.’
Ömer Güven,lise son sınıf öğrencilerinin tamamının ülkesini düşman işgalinden kurtarmak için Sakarya Savası’na katıldığını,ancak geri dönemediğini belirterek ‘Okulumuz kurulduğundan bu yana mezuniyet kütüğü (defteri) düzenlenmiş.1920-1921 yılında mezuniyet defterine ‘lise son sınıf talebeleri Sakarya Muharebesi için cepheye gidip hepsi cephede şehit düştüğünden bu öğrenim yılında okulumuz mezun verememiştir’ ibaresi yazılmıştır.Genelkurmay Başkanlığı arşivlerindeki kayıtlara göre, 62 öğrencimiz Sakarya Savası’na gönüllü olarak gidip,tamamı şehit olmuştur. Onlarla daima gurur duyuyoruz ve iftihar ediyoruz’ dedi.
Cahit Kulebi ortaya çıkarmış
Sair Cahit Kulebi müfettiş iken geldiği Kayseri Lisesi’nde okul kütüğünü incelerken,1921 yılında Sakarya Savaşı’na giden öğrencilerin tamamının şehit düştüğünü ve okulun o yıl mezun veremediğini ortaya çıkarmış.